Advertisement

मंगळवार, २ डिसेंबर, २०१४

प्रयोजक क्रियापदे prayojak kriyapade

मूळ धातूच्या क्रियेचा कर्ता, ती क्रिया स्वतः करीत नसून, ती क्रिया तो दुसऱ्या कोणाला तरी करावयास लावीत आहे, असा अर्थ व्यक्त होत असेल तर त्या क्रियापदाला 'प्रयोजक क्रियापद' असे म्हणतात.

साधित धातूवरून दोन प्रकारची क्रियापदे बनतात - 
१) प्रयोजक क्रियापदे   २) शक्य क्रियापदे

वाक्ये -
१) ते मूल हसते.    २) आई त्या मुलाला हसविले.

पहिल्या वाक्यात 'हसते' क्रियापद आहे; तर दुसऱ्या वाक्यात 'हसविते' क्रियापद आहे. दोन्ही क्रियापदांतील मूळ धातू 'हस' हाच आहे. हसण्याची क्रिया दोन्ही वाक्यांत मुलाकडूनच होते. पहिल्या वाक्यात हसण्याची क्रिया मुलाकडून स्वाभाविकापणे किंवा आपणहून केली गेली, पण दुसऱ्या वाक्यात 'हसविते' या शब्दाने आईने ती त्याला करवला लावली असा अर्थ व्यक्त होतो.